كريم خان زند

بيست و هفتم نوامبر سال 1770 ميلادي كريم خان زند، در عمارتي در شيراز كه امروز موزه پارس ناميده مي شود، فرستاده روسيه را پذيرفت تا پيام تزار روسيه را به فرمانرواي ايران برساند. سفير تزار خبر پيروزي روسيه بر عثماني را در جنگ دريايي به اطلاع خان رسانيد و تمايل تزار را به داشتن روابط دوستانه و اتحاد با وي اعلام داشت.

كريم خان ابرو در هم كشيد و خطاب به سفير تزار گفت كه شكست ملت ديگر ما را شاد نمي كند در صورتیكه كريم خان در هر دو جنگ خود با عثماني بر سر بصره پيروز شده بود. وي علاوه بر دور ساختن عثماني از منطقه بصره، هلندي ها را هم از خارك و جزاير اطراف آن اخراج كرده بود.

كريم خان نسبت به امنيت خليج فارس و خوزستان حساس بود.

سفير تزار (طبق نوشته هاي به جاي مانده از او، به قلم خودش) اضافه كرده بود كه كريم خان با همه رهبراني كه ديده، درباره آنان شنيده و در كتب تاريخ خوانده است فرق دارد، زيرا كه خودش را يك تبعه عادي مانند ساير مردم مي داند، مردي است به غايت فروتن و بدون هرگونه افاده؛ و ديدار با او تشريفات ندارد.

کريم خان از يك نژاد خالص ايراني (لر) بود و از ديدن شادي مردم شاد مي شد و براي شاد كردن شيرازي ها از جيب خودش به نوازندگان پول مي داد كه در ميدان هاي شهر ساز بزنند.

كريم خان كه رييس طايفه زند از مردم لُر ـ بختياري و يكي از ژنرالهاي ارتش نادرشاه بود؛ پس از قتل نادر (دهم ژوئن 1747 در يك كودتاي نظامي در قوچان)، در سخت ترين شرايط تصميم گرفت مانع از هم گسيختگي ايران شود؛ كريم خان با ده سال تلاش يكايك مدعيان فروپاشی ایران را سركوب و يا غير فعال كرد،او با اینکه بناي كاخ گلستان را در تهران آغاز كرده بود، شهر شيراز را پايتخت كشور قرار داد تا بازگشتي به عهد باستان و در مجاورت تخت جمشيد باشد.

وي با ايجاد يك نظام اداري ـ قضايي كارآمد آرامشي را به ايران بازگردانيد كه قرنها روي آن را به خود نديده بود.

كريم خان در طول 30 سال زمامداري اش به عمران و آباداني فراوان دست زد. تجارت را تشويق و ماليات كارگران و كشاورزان را لغو كرد. بناهاي مسجد و بازار وكيل و حافظيه و آرامگاه سعدي از كارهاي اوست. وي در كرمان نيز دست به عمران زد و به همين سبب كرماني ها لطفعلي خان نوه وي را در روزهاي سخت در پناه خود قرار دادند كه گرفتار شقاوت و بيرحمي دشمن او آغامحمدخان قاجار قرار گرفته بود.
See Translation